راهنمای کامل دریافت گواهی انحصار وراثت از سامانه سهیم

راهنمای جامع دریافت گواهی انحصار وراثت از سامانه سهیم

از مرداد ماه سال ۱۴۰۴، فرآیند صدور گواهی انحصار وراثت وارد مرحله جدیدی شده است. بر اساس قانون برنامه هفتم پیشرفت و بخشنامه‌های ابلاغی، این مسئولیت از قوه قضاییه به سازمان ثبت احوال کشور واگذار شده و تمامی درخواست‌ها باید به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه سهیم (سامانه هویت یکتای ملی ایرانیان) ثبت شوند. این تغییر بزرگ، با هدف تسهیل، تسریع و شفاف‌سازی امور مربوط به وراث انجام گرفته و دانستن جزئیات آن برای تمامی شهروندان ضروری است.

تغییرات کلیدی در صدور گواهی انحصار وراثت (از مرداد ۱۴۰۴)

مطابق با ماده (۱۱۳) بند (ث) قانون برنامه پنج‌ساله هفتم پیشرفت و آیین‌نامه اجرایی مصوب هیئت وزیران، از ابتدای مردادماه ۱۴۰۴، سازمان ثبت احوال کشور مرجع رسمی صدور گواهی انحصار وراثت است. این تغییرات مهم به شرح زیر است:

• الکترونیکی شدن کامل فرآیند: دیگر نیازی به مراجعه حضوری به محاکم قضایی و شوراهای حل اختلاف برای ثبت دادخواست انحصار وراثت نیست.
• مرجع صدور: سازمان ثبت احوال کشور مسئولیت صدور گواهی را بر عهده دارد.
• سامانه یکپارچه: کلیه درخواست‌ها صرفاً از طریق سامانه سهیم به نشانی sahim.sabteahval.ir پذیرفته می‌شوند.
• توقف پذیرش در دفاتر خدمات قضایی: طبق بخشنامه صادر شده، دفاتر خدمات الکترونیک قضایی از ابتدای مرداد ماه سال جاری، از پذیرش دادخواست‌های انحصار وراثت خودداری خواهند کرد.
• صدور خودکار گواهی: بر اساس اعلام مسئولان، گواهی الکترونیکی انحصار وراثت ظرف مدت ۲۰ روز پس از ثبت واقعه فوت، به صورت خودکار و بدون نیاز به درخواست وراث، صادر و به آن‌ها ابلاغ می‌گردد.

چرا این تغییرات مهم هستند؟ مزایای سیستم جدید

این تحول دیجیتال با اهداف مهمی صورت گرفته است که منافع زیادی برای شهروندان به همراه دارد:

• ایجاد شفافیت: ثبت تمام مراحل به صورت الکترونیکی، شفافیت در فرآیند را افزایش می‌دهد.
• کاهش مراجعات غیرضروری: حذف نیاز به حضور فیزیکی در ادارات، موجب صرفه‌جویی در وقت و هزینه شهروندان می‌شود.
• تسریع در صدور گواهی: فرآیند ۲۰ روزه برای صدور گواهی، پیشرفت قابل توجهی نسبت به رویه‌های زمان‌بر گذشته است.
• کاهش خطاهای انسانی: با اتکا به پایگاه داده‌های یکپارچه، دقت در شناسایی وراث افزایش یافته و از اختلافات حقوقی جلوگیری می‌شود.
• دسترسی آسان: وراث از هر کجا و در هر زمان می‌توانند درخواست خود را ثبت و پیگیری کنند.

سامانه سهیم (هویت یکتای ملی ایرانیان) چیست؟

سامانه سهیم، درگاه خدمات الکترونیکی سازمان ثبت احوال کشور است که با هدف ارائه خدمات هویتی یکپارچه به شهروندان راه‌اندازی شده است. این سامانه علاوه بر امکان درخواست گواهی انحصار وراثت، خدمات دیگری نظیر مشاهده اطلاعات پایگاه خانواده (شجره‌نامه)، درخواست صدور گواهی ولادت و وفات و… را نیز ارائه می‌دهد.

امکانات سامانه سهیم

سامانه سهیم با ارائه خدمات مختلف، فرآیندهای مربوط به امور هویتی را تسهیل می‌کند. برخی از امکانات این سامانه شامل:

• درخواست صدور گواهی انحصار وراثت
• مشاهده و دریافت گواهی ولادت و وفات
• مشاهده و دریافت شجره‌نامه خانواده
• درخواست صدور گواهی ازدواج و طلاق
• پیگیری وضعیت درخواست‌های خود

امنیتی سامانه سهیم

سامانه سهیم با استفاده از تکنولوژی‌های امنیتی پیشرفته، اطلاعات شهروندان را در امان نگه می‌دارد. برخی از ویژگی‌های امنیتی این سامانه شامل:

• احراز هویت دو مرحله‌ای
• استفاده از کدهای یکبار مصرف
• رمزنگاری اطلاعات
• محدودیت دسترسی به اطلاعات

آموزش گام به گام نحوه استفاده از سامانه سهیم برای انحصار وراثت

اگرچه بر اساس اعلامیه‌های جدید، گواهی به صورت خودکار صادر می‌شود، اما برای مواردی که پیش از اجرای قانون فوت کرده‌اند یا نیاز به پیگیری و دریافت گواهی دارند، آشنایی با نحوه کار این سامانه ضروری است. در ادامه، مراحل کلی ثبت درخواست در سامانه سهیم شرح داده می‌شود:

گام اول: ورود به سامانه

ابتدا به آدرس اینترنتی سامانه سهیم، sahim.sabteahval.ir مراجعه کنید.

گام دوم: احراز هویت و ورود

برای ورود به سامانه، نیاز به احراز هویت دارید. معمولاً این کار از طریق پنجره ملی خدمات دولت هوشمند انجام می‌شود. با وارد کردن شماره موبایلی که به نام خودتان است و کد ملی، یک کد یکبار مصرف برای شما ارسال می‌شود که با وارد کردن آن می‌توانید وارد سامانه شوید.

گام سوم: انتخاب خدمت انحصار وراثت

پس از ورود به پنل کاربری خود، از میان خدمات موجود، گزینه مربوط به “درخواست صدور گواهی انحصار وراثت” را انتخاب نمایید و بعد از وارد کردن اطلاعات مربوطه در فرم کد رهگیری را دریافت کنید.

نکات حقوقی مهم و سوالات متداول

در این بخش به سوالاتی که در مورد گواهی انحصار وراثت از سامانه سهیم مطرح می‌شود، پاسخ می‌دهیم.

تکلیف پرونده‌های قدیمی انحصار وراثت چه می‌شود؟

بر اساس آیین‌نامه اجرایی، برای اعلامیه‌های فوتی که پیش از اجرای این قانون صادر شده و هنوز منجر به صدور گواهی انحصار وراثت نشده است، هر یک از وراث یا ذی‌نفعان می‌توانند از طریق سازمان ثبت احوال درخواست صدور گواهی را ثبت کنند.

آیا امکان اعتراض به گواهی صادر شده وجود دارد؟

بله. در صورتی که به گواهی صادر شده اعتراض دارید، می‌توانید ظرف مدت ۱۰ روز از تاریخ ابلاغ، اعتراض خود را در هیئت حل اختلاف ثبت احوال ثبت کنید. رأی این هیئت نیز تا 20 روز قابل اعتراض در دادگاه صالح است.

آیا با وجود این قانون، همچنان به وکیل نیاز است؟

گرچه فرآیند اداری تسهیل شده است، اما مسائل مربوط به ارث و میراث پیچیدگی‌های حقوقی فراوانی دارد. مواردی مانند وجود وصیت‌نامه، شناسایی تمام اموال متوفی (ماترک)، پرداخت دیون، اختلافات میان وراث و مسائل مالیاتی همچنان نیازمند مشاوره و همراهی یک وکیل متخصص در امور ارث است.

جمع‌بندی

الکترونیکی شدن فرآیند صدور گواهی انحصار وراثت و انتقال آن به سامانه سهیم گام بزرگی در جهت هوشمندسازی خدمات دولتی و کاهش بوروکراسی است. این طرح با تسریع و شفاف‌سازی، به وراث کمک می‌کند تا با دغدغه کمتری مراحل قانونی پس از فوت عزیزانشان را طی کنند. با این حال، به دلیل اهمیت و حساسیت مسائل حقوقی مرتبط با ارث، توصیه می‌شود پیش از هر اقدامی با یک وکیل مجرب مشورت نمایید تا از حقوق قانونی خود به بهترین شکل ممکن دفاع کنید.

برای دریافت مشاوره تخصصی در زمینه انحصار وراثت، تقسیم ترکه و کلیه امور حقوقی مرتبط، می‌توانید با وکالت راه در تماس باشید. ما با تیمی از وکلای متخصص و مجرب، آماده‌ایم تا در هر مرحله از فرآیند، به شما کمک کنیم و از حقوق شما دفاع نماییم.